Sinh hoạt chi bộ chuyên đề là sinh hoạt của chi bộ tập trung vào một chủ đề trọng tâm nhằm thực hiện một nhiệm vụ cụ thể theo chức năng của chi bộ, của cơ quan, đơn vị hoặc theo sự định hướng, chỉ đạo của cấp ủy cấp trên. Sinh hoạt chuyên đề được coi là một trong giải pháp trọng tâm để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ cũng như năng lực và sức chiến đấu của tổ chức đảng.
Hội nghị Trung ương 6 khóa X ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày
2-2-2008 “Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở
đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên”. Nghị quyết đưa ra nhiều
giải pháp khá sát với tình hình cơ sở, trong đó có giải pháp thứ 4: nâng
cao chất lượng, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của các
loại hình tổ chức cơ sở đảng, theo hướng vừa mở rộng dân chủ, vừa tăng
cường kỷ cương, kỷ luật; khắc phục hình thức, đơn điệu trong sinh hoạt,
bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu. Giải pháp này cơ
bản giải quyết vấn đề đổi mới, nâng cao chất lượng, nội dung sinh hoạt
đảng. Nghị quyết nêu rõ: “Mỗi quý các chi bộ phải sinh hoạt chuyên đề ít
nhất một lần, để bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho đảng viên trong
chi bộ”.
Hướng dẫn 09-HD/BTCTW ngày 2-3-2012 về nội dung sinh hoạt chi bộ dành hẳn một mục để nói về sinh hoạt chi bộ chuyên đề. Hướng dẫn nêu rõ, ngoài các buổi sinh hoạt bình thường với nhiều nội dung, ít nhất mỗi quý một lần, chi bộ cần có sinh hoạt chuyên đề. Hướng dẫn này cũng nêu cụ thể 9 vấn đề có thể chọn để xây dựng chủ đề cho sinh hoạt chuyên đề, có thể tóm thành mấy nhóm vấn đề chính:
Một là, thực hiện nhiệm vụ chính trị: các giải pháp xây dựng nông thôn mới; việc xây dựng khu phố (khu dân cư...) văn hóa; biện pháp giúp đỡ đảng viên nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; biện pháp nâng cao chất lượng nghiên cứu, tham mưu và quy trình xây dựng một đề án, đề tài có chất lượng…
Hai là, thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đảng: về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; giải pháp xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh hoặc củng cố, khắc phục cơ sở yếu kém; tạo nguồn phát triển đảng viên; công tác quản lý và phân công công tác cho đảng viên; thực hiện công tác tự phê bình và phê bình…
Ba là, thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ quan, đơn vị: đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các tệ nạn xã hội ở địa phương, cơ quan, đơn vị; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; phương pháp tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao trình độ kiến thức cho cán bộ, đảng viên…
Bốn là, thực hiện nhiệm vụ theo chỉ đạo của cấp trên: theo sự kiện đặc thù của địa phương, cơ quan (kỷ niệm thành lập ngành, thành lập địa phương, đợt cao điểm nâng cao năng suất lao động…); lấy ý kiến góp ý về dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992; góp ý cho văn kiện đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở…
Năm là, thực hiện các nhiệm vụ khác theo tình hình cụ thể: do cấp ủy hoặc chi bộ chủ động lựa chọn, tùy theo điều kiện cụ thể của chi bộ trong từng hoàn cảnh, thời điểm…
Cần nói rõ rằng, dù tiến hành sinh hoạt chuyên đề nhưng các nội dung chính của một cuộc sinh hoạt định kỳ vẫn phải đảm bảo. Đó là: thu nộp đảng phí, phổ biến văn bản, kiểm điểm công việc trong tháng, thảo luận công việc tháng tới (gồm cả nhiệm vụ chính trị và nhiệm vụ xây dựng Đảng), phân công đảng viên, xây dựng nghị quyết… Các nội dung này được lược ngắn hơn thường kỳ để dành thời gian cho nội dung chuyên đề. Như vậy, xét về thời gian, thông thường cuộc sinh hoạt chuyên đề sẽ dài hơn các cuộc sinh hoạt thường kỳ khác.
Để chuẩn bị cho một cuộc sinh hoạt chuyên đề, ở kỳ họp tháng trước, chi bộ nên thảo luận sẽ bàn về chủ đề gì, ai phụ trách chính, các vấn đề cần lấy ý kiến là gì… Việc thảo luận trước sẽ tạo điều kiện cho các đảng viên được phân công có thể chuẩn bị tốt cho các nhiệm vụ được giao, đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm của các đảng viên khác, kể cả cấp ủy. Trong trường hợp kỳ họp trước chưa kịp đặt vấn đề sẽ sinh hoạt chuyên đề, trong tháng, cấp ủy nên thông báo và phân công một hoặc một vài đảng viên (có nhiệm vụ hoặc chức trách liên quan đến vấn đề sẽ được đề cập) chuẩn bị nội dung theo chủ đề cấp ủy gợi ý và xin ý kiến chi bộ khi tiến hành sinh hoạt chi bộ. Nếu đa số đảng viên thấy có thể tiến hành thì chi bộ mới họp chuyên đề, còn ngược lại, chi bộ thấy cần có thời gian chuẩn bị cho chu đáo hơn thì vẫn nên họp thường kỳ.
Sau khi xác định chủ đề, quy trình tiến hành một cuộc sinh hoạt chuyên đề nên gồm các nội dung sau đây (trừ phần sinh hoạt bắt buộc như thường kỳ):
Thứ nhất, đảng viên được phân công trình bày nội dung đã chuẩn bị. Phần chuẩn bị này nên nêu rõ lý do thực hiện chuyên đề này, thực trạng về vấn đề đó tại cơ quan, đơn vị, các mục tiêu cần hướng đến, các giải pháp và biện pháp cụ thể, các đề xuất (nếu cần)… Chẳng hạn, ở một chi bộ doanh nghiệp, thực hiện chuyên đề về “phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, tăng cường tiết kiệm để giảm giá thành sản phẩm”, các vấn đề cần nêu là: do tình hình kinh tế khó khăn chung, bản thân doanh nghiệp cũng đang phải chật vật do thị trường bị thu hẹp, doanh thu giảm, có lúc bị lỗ, cần phải triệt để giảm giá thành để hạ giá bán, tăng sức cạnh tranh, hạn chế lỗ, tiến tới có lãi để đảm bảo thu nhập người lao động…; trong khi đó, việc tiết kiệm nguyên vật liệu, nhiên liệu, giờ công lao động… còn chưa cao; vì vậy cần thực hiện nhiều cải tiến để giảm thao tác, tăng năng suất, tái sử dụng nguyên vật liệu nếu có thể, sửa chữa máy móc để giảm hao phí nhiên liệu…; để thực hiện việc đó, các bộ phận văn phòng, quản đốc, đốc công, trưởng ca, trưởng kíp, các tổ sản xuất… nên tuân thủ các yêu cầu sau…; cấp ủy và ban giám đốc cần đề ra các quy định mới như về giờ giấc làm việc, chấm công, chế độ trích thưởng cho người có sáng kiến, bộ phận thực hiện tiết kiệm…
Thứ hai, các đảng viên khác thảo luận. Việc thảo luận nên xem là nội dung có tính bắt buộc trong các sinh hoạt chuyên đề. Bởi tính tập trung cao (chủ đề hẹp, thời gian dài, sự chuẩn bị chu đáo…) nên cần phát huy tối đa trí tuệ tập thể của chi bộ. Trong đó, vai trò định hướng, dẫn dắt, khơi gợi của người chủ trì là rất quan trọng, sao cho tạo ra không khí cởi mở mà nghiêm túc, có trách nhiệm để mọi người có thể mạnh dạn đóng góp ý kiến, kể cả phản biện, chất vấn. Như ở chi bộ doanh nghiệp nêu trên, người chủ trì nên gợi ý để đảng viên ở các bộ phận có ý kiến, xem liệu có thể tiếp tục tiết kiệm được nữa không, nên phát huy sáng kiến ở bộ phận nào, dự kiến sự hưởng ứng của công nhân ra sao, chế độ trích thưởng sao cho hợp lý…
Thứ ba, người chủ trì và người được phân công làm rõ hơn các vấn đề đã nêu. Khi đã có các ý kiến nêu lên với nhiều góc độ về chuyên đề, cần thiết có sự “nói lại” hoặc “nói thêm” của người chủ trì (kể cả cấp ủy) và người được phân công, có thể tiếp thu những ý kiến hợp lý và cũng để giải trình, thuyết phục những ý kiến còn băn khoăn. Giả sử có ý kiến nói công nhân chắc sẽ không hào hứng với việc tiết kiệm, nâng cao năng suất làm việc… thì người chủ trì cần khẳng định rằng các yêu cầu đó đều gắn trực tiếp với lợi ích của từng người, bản thân các đảng viên, các trưởng bộ phận phải đẩy mạnh công tác tư tưởng, giáo dục và giám sát đối với người lao động để cùng nhau chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp vượt qua suy thoái…
Thứ tư, người chủ trì chốt lại các ý kiến đóng góp. Sau khi lắng nghe các ý kiến nhiều chiều, người chủ trì với khả năng bao quát toàn bộ hoạt động đơn vị, nắm chắc phương hướng sắp tới và ý thức dung hòa các mối quan hệ… cần phải đưa ra quan điểm chính thức. Quan điểm đó nên là của cấp ủy (hoặc bí thư) có tính định hướng cho các đảng viên chứ chưa phải là quan điểm của chi bộ. Như với chi bộ nêu trên, người chủ trì có thể đúc kết lại các vấn đề chính: tình hình khó khăn nên cần triệt để giảm giá thành, cần có sự chung sức, đồng lòng của tất cả đảng viên và người lao động, các bộ phận cần quyết tâm tiết kiệm và đề ra các sáng kiến cải tiến, đảng viên cần nêu gương trong tất cả các hoạt động và động viên người lao động hăng hái tham gia… Sự định hướng đó sẽ góp phần tạo điều kiện để chi bộ thông qua nghị quyết về vấn đề giảm giá thành.
Thứ năm, thông qua nghị quyết. Thông thường, các cuộc sinh hoạt định kỳ ít được chi bộ ban hành nghị quyết, nhưng với kỳ sinh hoạt chuyên đề, chi bộ cần thông qua nghị quyết chuyên đề (chỉ nêu các vấn đề liên quan đến chủ đề chính thôi, những nội dung khác đã được ghi trong biên bản kỳ họp) hoặc nghị quyết của kỳ họp (tất cả các nội dung của buổi họp). Bởi kỳ sinh hoạt này có tính chất định hướng hoạt động dài hạn cho chi bộ (trong vài tháng hoặc nửa năm, khác với nội dung những cuộc sinh hoạt định kỳ, thường vạch ra phương hướng hoạt động trong tháng) nên một nghị quyết sẽ có giá trị thi hành cao hơn, đồng thời để việc chấp hành và giám sát của các đảng viên cũng dễ dàng hơn. Với những nội dung quan trọng, có ảnh hưởng, liên quan đến nhiều người, nhiều bộ phận, chi bộ nên biểu quyết và nghị quyết chỉ có giá trị khi có hơn nửa số đảng viên thông qua.
Tóm lại, sinh hoạt chi bộ chuyên đề là cuộc sinh hoạt có sự tập trung trí tuệ của cả chi bộ đối với một số vấn đề có tầm quan trọng đối với hoạt động của chi bộ, của cơ quan, đơn vị. Vì vậy, chi bộ, nhất là bí thư và các đảng viên có liên quan, phải có sự chuẩn bị chu đáo để cuộc sinh hoạt diễn ra đạt kết quả tích cực.
Hướng dẫn 09-HD/BTCTW ngày 2-3-2012 về nội dung sinh hoạt chi bộ dành hẳn một mục để nói về sinh hoạt chi bộ chuyên đề. Hướng dẫn nêu rõ, ngoài các buổi sinh hoạt bình thường với nhiều nội dung, ít nhất mỗi quý một lần, chi bộ cần có sinh hoạt chuyên đề. Hướng dẫn này cũng nêu cụ thể 9 vấn đề có thể chọn để xây dựng chủ đề cho sinh hoạt chuyên đề, có thể tóm thành mấy nhóm vấn đề chính:
Một là, thực hiện nhiệm vụ chính trị: các giải pháp xây dựng nông thôn mới; việc xây dựng khu phố (khu dân cư...) văn hóa; biện pháp giúp đỡ đảng viên nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; biện pháp nâng cao chất lượng nghiên cứu, tham mưu và quy trình xây dựng một đề án, đề tài có chất lượng…
Hai là, thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đảng: về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; giải pháp xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh hoặc củng cố, khắc phục cơ sở yếu kém; tạo nguồn phát triển đảng viên; công tác quản lý và phân công công tác cho đảng viên; thực hiện công tác tự phê bình và phê bình…
Ba là, thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ quan, đơn vị: đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các tệ nạn xã hội ở địa phương, cơ quan, đơn vị; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; phương pháp tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao trình độ kiến thức cho cán bộ, đảng viên…
Bốn là, thực hiện nhiệm vụ theo chỉ đạo của cấp trên: theo sự kiện đặc thù của địa phương, cơ quan (kỷ niệm thành lập ngành, thành lập địa phương, đợt cao điểm nâng cao năng suất lao động…); lấy ý kiến góp ý về dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992; góp ý cho văn kiện đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở…
Năm là, thực hiện các nhiệm vụ khác theo tình hình cụ thể: do cấp ủy hoặc chi bộ chủ động lựa chọn, tùy theo điều kiện cụ thể của chi bộ trong từng hoàn cảnh, thời điểm…
Cần nói rõ rằng, dù tiến hành sinh hoạt chuyên đề nhưng các nội dung chính của một cuộc sinh hoạt định kỳ vẫn phải đảm bảo. Đó là: thu nộp đảng phí, phổ biến văn bản, kiểm điểm công việc trong tháng, thảo luận công việc tháng tới (gồm cả nhiệm vụ chính trị và nhiệm vụ xây dựng Đảng), phân công đảng viên, xây dựng nghị quyết… Các nội dung này được lược ngắn hơn thường kỳ để dành thời gian cho nội dung chuyên đề. Như vậy, xét về thời gian, thông thường cuộc sinh hoạt chuyên đề sẽ dài hơn các cuộc sinh hoạt thường kỳ khác.
Để chuẩn bị cho một cuộc sinh hoạt chuyên đề, ở kỳ họp tháng trước, chi bộ nên thảo luận sẽ bàn về chủ đề gì, ai phụ trách chính, các vấn đề cần lấy ý kiến là gì… Việc thảo luận trước sẽ tạo điều kiện cho các đảng viên được phân công có thể chuẩn bị tốt cho các nhiệm vụ được giao, đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm của các đảng viên khác, kể cả cấp ủy. Trong trường hợp kỳ họp trước chưa kịp đặt vấn đề sẽ sinh hoạt chuyên đề, trong tháng, cấp ủy nên thông báo và phân công một hoặc một vài đảng viên (có nhiệm vụ hoặc chức trách liên quan đến vấn đề sẽ được đề cập) chuẩn bị nội dung theo chủ đề cấp ủy gợi ý và xin ý kiến chi bộ khi tiến hành sinh hoạt chi bộ. Nếu đa số đảng viên thấy có thể tiến hành thì chi bộ mới họp chuyên đề, còn ngược lại, chi bộ thấy cần có thời gian chuẩn bị cho chu đáo hơn thì vẫn nên họp thường kỳ.
Sau khi xác định chủ đề, quy trình tiến hành một cuộc sinh hoạt chuyên đề nên gồm các nội dung sau đây (trừ phần sinh hoạt bắt buộc như thường kỳ):
Thứ nhất, đảng viên được phân công trình bày nội dung đã chuẩn bị. Phần chuẩn bị này nên nêu rõ lý do thực hiện chuyên đề này, thực trạng về vấn đề đó tại cơ quan, đơn vị, các mục tiêu cần hướng đến, các giải pháp và biện pháp cụ thể, các đề xuất (nếu cần)… Chẳng hạn, ở một chi bộ doanh nghiệp, thực hiện chuyên đề về “phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, tăng cường tiết kiệm để giảm giá thành sản phẩm”, các vấn đề cần nêu là: do tình hình kinh tế khó khăn chung, bản thân doanh nghiệp cũng đang phải chật vật do thị trường bị thu hẹp, doanh thu giảm, có lúc bị lỗ, cần phải triệt để giảm giá thành để hạ giá bán, tăng sức cạnh tranh, hạn chế lỗ, tiến tới có lãi để đảm bảo thu nhập người lao động…; trong khi đó, việc tiết kiệm nguyên vật liệu, nhiên liệu, giờ công lao động… còn chưa cao; vì vậy cần thực hiện nhiều cải tiến để giảm thao tác, tăng năng suất, tái sử dụng nguyên vật liệu nếu có thể, sửa chữa máy móc để giảm hao phí nhiên liệu…; để thực hiện việc đó, các bộ phận văn phòng, quản đốc, đốc công, trưởng ca, trưởng kíp, các tổ sản xuất… nên tuân thủ các yêu cầu sau…; cấp ủy và ban giám đốc cần đề ra các quy định mới như về giờ giấc làm việc, chấm công, chế độ trích thưởng cho người có sáng kiến, bộ phận thực hiện tiết kiệm…
Thứ hai, các đảng viên khác thảo luận. Việc thảo luận nên xem là nội dung có tính bắt buộc trong các sinh hoạt chuyên đề. Bởi tính tập trung cao (chủ đề hẹp, thời gian dài, sự chuẩn bị chu đáo…) nên cần phát huy tối đa trí tuệ tập thể của chi bộ. Trong đó, vai trò định hướng, dẫn dắt, khơi gợi của người chủ trì là rất quan trọng, sao cho tạo ra không khí cởi mở mà nghiêm túc, có trách nhiệm để mọi người có thể mạnh dạn đóng góp ý kiến, kể cả phản biện, chất vấn. Như ở chi bộ doanh nghiệp nêu trên, người chủ trì nên gợi ý để đảng viên ở các bộ phận có ý kiến, xem liệu có thể tiếp tục tiết kiệm được nữa không, nên phát huy sáng kiến ở bộ phận nào, dự kiến sự hưởng ứng của công nhân ra sao, chế độ trích thưởng sao cho hợp lý…
Thứ ba, người chủ trì và người được phân công làm rõ hơn các vấn đề đã nêu. Khi đã có các ý kiến nêu lên với nhiều góc độ về chuyên đề, cần thiết có sự “nói lại” hoặc “nói thêm” của người chủ trì (kể cả cấp ủy) và người được phân công, có thể tiếp thu những ý kiến hợp lý và cũng để giải trình, thuyết phục những ý kiến còn băn khoăn. Giả sử có ý kiến nói công nhân chắc sẽ không hào hứng với việc tiết kiệm, nâng cao năng suất làm việc… thì người chủ trì cần khẳng định rằng các yêu cầu đó đều gắn trực tiếp với lợi ích của từng người, bản thân các đảng viên, các trưởng bộ phận phải đẩy mạnh công tác tư tưởng, giáo dục và giám sát đối với người lao động để cùng nhau chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp vượt qua suy thoái…
Thứ tư, người chủ trì chốt lại các ý kiến đóng góp. Sau khi lắng nghe các ý kiến nhiều chiều, người chủ trì với khả năng bao quát toàn bộ hoạt động đơn vị, nắm chắc phương hướng sắp tới và ý thức dung hòa các mối quan hệ… cần phải đưa ra quan điểm chính thức. Quan điểm đó nên là của cấp ủy (hoặc bí thư) có tính định hướng cho các đảng viên chứ chưa phải là quan điểm của chi bộ. Như với chi bộ nêu trên, người chủ trì có thể đúc kết lại các vấn đề chính: tình hình khó khăn nên cần triệt để giảm giá thành, cần có sự chung sức, đồng lòng của tất cả đảng viên và người lao động, các bộ phận cần quyết tâm tiết kiệm và đề ra các sáng kiến cải tiến, đảng viên cần nêu gương trong tất cả các hoạt động và động viên người lao động hăng hái tham gia… Sự định hướng đó sẽ góp phần tạo điều kiện để chi bộ thông qua nghị quyết về vấn đề giảm giá thành.
Thứ năm, thông qua nghị quyết. Thông thường, các cuộc sinh hoạt định kỳ ít được chi bộ ban hành nghị quyết, nhưng với kỳ sinh hoạt chuyên đề, chi bộ cần thông qua nghị quyết chuyên đề (chỉ nêu các vấn đề liên quan đến chủ đề chính thôi, những nội dung khác đã được ghi trong biên bản kỳ họp) hoặc nghị quyết của kỳ họp (tất cả các nội dung của buổi họp). Bởi kỳ sinh hoạt này có tính chất định hướng hoạt động dài hạn cho chi bộ (trong vài tháng hoặc nửa năm, khác với nội dung những cuộc sinh hoạt định kỳ, thường vạch ra phương hướng hoạt động trong tháng) nên một nghị quyết sẽ có giá trị thi hành cao hơn, đồng thời để việc chấp hành và giám sát của các đảng viên cũng dễ dàng hơn. Với những nội dung quan trọng, có ảnh hưởng, liên quan đến nhiều người, nhiều bộ phận, chi bộ nên biểu quyết và nghị quyết chỉ có giá trị khi có hơn nửa số đảng viên thông qua.
Tóm lại, sinh hoạt chi bộ chuyên đề là cuộc sinh hoạt có sự tập trung trí tuệ của cả chi bộ đối với một số vấn đề có tầm quan trọng đối với hoạt động của chi bộ, của cơ quan, đơn vị. Vì vậy, chi bộ, nhất là bí thư và các đảng viên có liên quan, phải có sự chuẩn bị chu đáo để cuộc sinh hoạt diễn ra đạt kết quả tích cực.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét